Το Πεδίον του Άρεως. Μια ανάσα στο κέντρο της Αθήνας.

Το Πεδίον του Άρεως είναι ένα από τα μεγαλύτερα δημόσια άλση της Αθήνας, γύρω από το οποίο υφίσταται και η ομώνυμη συνοικία της Αθήνας.

Άλσος

Το άλσος του Πεδίου του Άρεως σχεδιάστηκε το 1934 με σκοπό να τιμηθούν οι Ήρωες της Επανάστασης του 1821, γι΄ αυτό και είναι διακοσμημένο με τις μαρμάρινες προτομές των 21 ηρώων κατά μήκος της λεγόμενης οδού Αγωνιστών του 21.
Το άλσος αυτό έχει έκταση 277 στρεμμάτων (27,7 εκταρίων) μαζί με το λόφο Φινόπουλου. Βρίσκεται ΒΑ. της πλατείας Ομόνοιας από την οποία και απέχει 1 χλμ. Ολόκληρος ο χώρος του άλσους ανήκει στο Δημόσιο. Περικλείεται σήμερα, από Δ. προς Α. και Ν., από τις οδούς Μαυρομματαίων, Ευελπίδων, Πριγκηποννήσων και από τη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Στην είσοδο του άλσους, στη συμβολή, βρίσκεται ο έφιππος ανδριάντας του στρατηλάτη Βασιλιά Κωνσταντίνου Α'. Στην πλευρά επί της λεωφόρου Αλεξάνδρας υπάρχει το μνημείο των πεσόντων Άγγλων, Αυστραλών και Νεοζηλανδών με το άγαλμα της Αθηνάς πάνω σε ψηλό βάθρο. Επίσης εντός του αλσους βρίσκονται και άλλα μνημεία όπως του Ιερού λόχου και άλλων επιφανών.
Το 1927 ο χώρος αυτός, που από την εποχή του Όθωνα ήταν ο κύριος τόπος αναψυχής των Αθηναίων, παραχωρήθηκε στην ιδρυθείσα τότε "Επιτροπή Δημοσίων Κήπων και Δενδροστοιχιών Αθηνών" με σκοπό τη μεταβολή του σε άλσος, όπως ο τότε Εθνικός κήπος. Η Επιτροπή όμως εκείνη με Πρόεδρο τον Π. Καλλιγά φρόντισε πρώτα να βελτιώσει τον κήπο του Θησείου, και τον Εθνικό κήπο, με συνέπεια, έξι χρόνια μετά, το 1933, με τους μικρούς πόρους που διέθετε απεφάσισε να κάνει την έναρξη εργασιών ανάπλασης και δενδροφύτευσης, με ανυπέρβλητα τότε αφενός διοικητικά εμπόδια, αφετέρου και μεγάλης έλλειψης χρημάτων, για τη συνέχιση του έργου. Έτσι με το υπ΄ αρίθμ. 6171 νόμο του 1934 το "Ειδικό Ταμείο Μονίμων Οδοστρωμάτων Αθηνών" (νέος κυβερνητικός τότε φορέας) ανάλαβε να καταβάλει τα έξοδα. Κλήθηκε προς τούτο ο τότε διευθυντής του Υπουργείου Συγκοινωνιών Αν. Δημητρακόπουλος να συντάξει γενικό σχέδιο του άλσους. Λαμβάνοντας υπόψη τα ακολουθούμενα τότε σχέδια (ρυθμούς) των αγγλικών και γαλλικών άλσων, συνέταξε πράγματι το νέο σχέδιο που αποτελεί συνδυασμό ρυθμών εκείνων, όπου και ανέθεσε για την εκτέλεσή του στον Ν. Βοσυνιώτη. Μάλιστα είχε ληφθεί μέριμνα να μην εμποδίζεται από τα διάφορα κεντρικά σημεία του άλσους η θέα της Ακρόπολης (!), χωρίς να διασφαλίσουν όμως και το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος ανοικοδόμησης των γύρω οικοπέδων.
Έτσι οι εργασίες δενδροφύτευσης και ανάπλασης άρχισαν πραγματικά το 1935 και συνεχίσθηκαν επί κυβερνήσεως Ι. Μεταξά μέχρι το 1940, όταν και κηρύχθηκε ο Β' Π.Π. Στη πενταετία εκείνη φυτεύθηκαν περίπου 46.000 δένδρα και θάμνοι. Κατά το σχέδιο, ακολουθήθηκε η δενδροφύτευση φυλλοβόλων δένδρων προκειμένου το Καλοκαίρι να προσφέρουν πλούσια σκιά, τον δε Χειμώνα να μην εμποδίζονται οι ακτίνες του Ήλιου. Στη κεντρική πλατεία του άλσους τοποθετήθηκε συντριβάνι και γύρω φυτεύθηκαν ανάλογα μεσογειακά φυτά έτσι ώστε να παρουσιάζουν δένδρα θάμνοι και λουλούδια τους ωραιότερους και φυσικότερους συνδυασμούς χρωμάτων κατά τις διάφορες εποχές. Μετά την απελευθέρωση τον Οκτώβριο του 1944, εξασφαλίσθηκε η άρδευση του άλσους.
Στην νοτιοδυτική πλευρά του πάρκου προς την Κυψέλη, βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού καθώς και οι αθλητικές εγκαταστάσεις του Πανελληνίου. Μέσα στο πάρκο υπάρχουν επίσης δύο ναοί, μια παιδική χαρά και το ανοιχτό αμφιθέατρο "Αλίκη", που χρησιμοποιείται ενίοτε για παραστάσεις, εκδηλώσεις ή συναυλίες. Επίσης στο χωρό αυτού βρίσκεται ένα από τα ιστορικότερα αναψυκτήρια της Αθήνας το "Γκριν Παρκ".

Ανάπλαση

Από τον Απρίλιο του 2008 άρχισαν εργασίες για ριζική ανάπλαση του πάρκου, παρά τη δυσπιστία και τις αντιδράσεις των κατοίκων. Τα έργα έχουν ως σκοπό να αποκτήσει το πάρκο περισσότερο πράσινο και να αλλάξει η παλαιά μορφή του καθώς και να περιφραχτεί και να αποτελέσει αντικείμενο φύλαξης. Ο προϋπολογισμός ανέρχεται στα 9.000.000 ευρώ. Οι εργασίες θα δώσουν στο πάρκο πολλούς επιπλέον χώρους πρασίνου όπως ο επονομαζόμενος «Μινωϊκός Λαβύρινθος» ο οποίος θα αποτελέσει βοτανικό κήπο δένδρων, θάμνων και ποώδων φυτών, η δημιουργία ροδώνα με τριανταφυλλιές όπως και ελαιώνα στην περιοχή του αγάλματος της Αθηνάς και μία υδάτινη διαδρομή με άφθονους πλατάνους. Ακόμα θα δημιουργηθεί και κατάλληλος χώρος για σκέιτμπορντ. Θα φυτευτούν περί τα 94.000 φυτά και δένδρα και 40.000 τ.μ. γκαζόν το οποίο μάλιστα δεν θα είναι ιδιαίτερα υδρόφιλο. Ως συνέπεια των αναπλάσεων υπήρξε η κατεδάφιση του αμφιθεάτρου «Αλίκη» και η περίφραξη των χώρων όπου γίνονται τα έργα.